Vandaag mogen we wederom naar de stembus. Maar hoe duurzaam zijn nu eigenlijk de verkiezingsprogramma’s? In de aanloop van de verkiezingen rekende het Centraal Planbureau (CPB) de verkiezingsprogramma’s van acht politieke partijen door voor de periode 2025-2028. Het document ‘Kwesties van kiezen’ laat zien wat de budgettaire en economische gevolgen zijn van wat deze partijen willen. In dit artikel bespreken we deze gevolgen op het gebied van duurzaamheid.
Verschillende ambities
Wat ‘Kwesties van kiezen’ vooral laat zien is dat de politieke partijen sterk verschillen in hun ambities voor duurzaamheid. Zo hebben sommige partijen ambitieuze doelstellingen voor het verminderen van de broeikasgasuitstoot in 2030 en 2050, terwijl andere partijen de doelstellingen willen versoepelen of afschaffen. Ook hebben de partijen verschillende visies op de toekomstige energiemix en de bevordering van een circulaire economie.
Voorstellen politieke partijen op duurzaamheid
Wat willen nu de verschillende politieke partijen op het gebied van duurzaamheid?
NSC streeft ernaar om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Om de energietransitie uitvoerbaar en betaalbaar te maken, wil de partij subsidies vervangen door normeren en beprijzen. Een CO2-heffing voor bedrijven en rekeningrijden maken deel uit van die plannen. Daarnaast wil NSC zorgen voor energiezekerheid en willen zij energiearmoede bestrijden. Daar willen zij kernenergie voor inzetten.
Zowel VVD als CDA willen in 2050 klimaatneutraal zijn. Om dit te bereiken moeten CO2-heffingen voor bedrijven worden ingevoerd en kernenergie gestimuleerd. Daarnaast willen deze partijen geen windmolens op land. Wel denken ze verschillend over het invoeren van rekeningrijden, VVD is voor, CDA tegen.
D66 wil in 2040 klimaatneutraal zijn, terwijl GroenLinks-PvdA en SP dit doel al in 2030 willen bereiken. Om dit te realiseren, willen deze partijen CO2-heffingen voor bedrijven invoeren en kernenergie afbouwen. Daarnaast willen ze meer wind- en zonne-energie gebruiken en rekeningrijden invoeren.
De ChristenUnie wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Om dit te bereiken, wil de partij CO2-heffingen voor bedrijven invoeren en kernenergie stimuleren. Daarnaast wil de ChristenUnie meer wind- en zonne-energie gebruiken en rekeningrijden invoeren.
De BBB wil op papier de klimaatdoelen wel halen maar dat kan volgens de partij ook wel na 2050. Zonnevelden en windparken wil de partij niet op het land, en liever ook niet op zee. Men ziet kernenergie als oplossing voor de langere termijn, maar wil tot die tijd de kolencentrales openhouden.
Voor PVV en FvD geldt: beide partijen hebben geen klimaatdoel. Om de energietransitie te stimuleren, willen ze kernenergie stimuleren. Daarnaast willen ze geen CO2-heffingen voor bedrijven invoeren, geen wind- en zonne-energie gebruiken en rekeningrijden niet invoeren.
De politieke partijen verschillen dus in de termijn wanneer men klimaatneutraal wil zijn. Ook zijn er grote verschillen in de mate waarin de partijen de lasten willen verschuiven tussen groepen in de samenleving, zoals arm en rijk, jong en oud, of werkenden en niet-werkenden. Wel zijn er tussen de meeste partijen overeenkomsten wat betreft CO2-heffing voor bedrijven, inzetten van zonne- en windenergie en rekeningrijden. De splijtzwam zou weleens de inzet van kernenergie kunnen zijn.
Gevolgen voor gemeenten en andere overheden onbekend
In feite is er nog weinig bekend over hoe de verschillende partijen de plannen willen uitvoeren. De impact op gemeenten en andere overheden is dus ook nog onduidelijk. Daarmee wordt meteen een zwakte van de verkiezingsprogramma’s blootgelegd, want de lokale overheden spelen wel een cruciale rol bij het bereiken van de klimaatdoelstellingen.
Gelukkig hoeven de lokale overheden ondertussen niet stil te zitten. Er gebeurt al heel veel op het gebied van duurzaamheid. Denk aan energiebesparing, bijvoorbeeld in de gebouwen van de gemeente zelf, maar ook het stimuleren van energiebesparing bij bedrijven en inwoners. Ook worden er op veel plaatsen al plannen en beleid opgesteld voor de energietransitie, zoals energievisies en energieplannen.
Verder zijn veel gemeenten bezig met het stimuleren van een circulaire economie, bijvoorbeeld door het stimuleren van hergebruik en recycling van grondstoffen, het verminderen van afvalstromen en het bevorderen van deelplatforms en kringloopwinkels. Door het toepassen van klimaatadaptatieve maatregelen kunnen gemeenten zich voorbereiden op de gevolgen van klimaatverandering, bijvoorbeeld door het aanleggen van waterbergingen, het vergroenen van de stad en het versterken van de dijken.
Gevolg van de verkiezingen
Het is dus niet alleen onduidelijk wat de plannen van de politieke partijen zullen betekenen voor de gemeenten, het zal ook naar verwachting lang duren voor er een coalitie is gevormd en ook daar zullen weer compromissen worden gesloten, ook op het gebied van duurzaamheid. Welke partij u vandaag ook kiest, wat het gevolg ervan is zal nog lang onduidelijk blijven. Wilt u echter in uw eigen omgeving aan de slag met duurzaamheid, dan is Areaal Advies een partij die u gerust kunt kiezen.
Wat kunnen wij voor u doen?
Areaal Advies werkt aan het verbeteren van de leefomgeving van mensen. Op het gebied van duurzaamheid hebben wij veel kennis en ervaring in huis. Wij adviseren over verschillende aspecten van duurzaamheid, zoals energie, water, afval, mobiliteit en klimaatadaptatie. Met dit advies helpen we gemeenten en andere overheden bij het ontwikkelen en uitvoeren van duurzaamheidsbeleid dat past bij hun specifieke situatie en behoeften.
Ook adviseren we gemeenten en andere overheden, woningcorporaties, zorginstellingen en commerciële vastgoedeigenaren over ontwikkeling, beheer, exploitatie en financiering van vastgoed. Duurzaamheid maakt hier integraal onderdeel van uit.
Benieuwd naar het maatwerk dat we kunnen leveren? Bel of mail met Mark Hazebroek, 06 – 30 79 20 05 of m.hazebroek@areaaladvies.nl
